ရတနာပံုေခတ္ေႏွာင္း ေခတ္မီႏိုင္ငံေတာ္ျဖစ္ဖို႔ ၾကိဳးပမ္းခဲ့တဲ့ အိမ္ေရွ႔မင္းသားၾကီး။
ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၁၈၁ ေတာ္သလင္းလျပည့္ေက်ာ္ ၂ ရက္ ေန႔မွာ သာယာ၀တီမင္း (နန္းစံ ၁၈၃၇-၁၈၄၆) နဲ႔ ေတာင္ေဆာင္ေတာ္ ေက်ာက္ေမာ္ျမိဳ႔စား သီရိသုစႏၵာမလႅာမေဟ မိဖုရားတို႔က ေမြးပါတယ္။ ငယ္နာမည္ ေမာင္ေတာင္မင္းျဖစ္ျပီး နန္းတြင္းဘြဲ႔အမည္ သတိုးမင္းရဲေက်ာ္ထင္ျဖစ္ပါတယ္။ မင္းတုန္းမင္းရဲ့ ညီအရင္းျဖစ္ျပီး ခမည္းေတာ္လက္ထက္ မင္းတပ္ျမိဳ႔ကို အပိုင္စားရပါတယ္။ မင္းတုန္းမင္း-ရႈ။
ေနာင္ေတာ္ျဖစ္တဲ့ ပုဂံမင္း (နန္းစံ ၁၈၆၄-၁၈၅၃) လက္ထက္မွာ ကေနာင္ျမိဳ႔ကို စားရတဲ့အတြက္ ကေနာင္မင္းသားအမည္တြင္ခဲ့ပါတယ္၊ ၁၈၅၂ မွာ အစ္ကိုလတ္ မင္းတုန္းမင္းသားနဲ႔ ေပါင္းျပီး အစ္ကိုျဖစ္တဲ့ ပုဂံမင္းကို ပုန္ကန္ခဲ့ရာမွာ အႏိုင္ရပါတယ္။ ပုဂံမင္း-ရႈ။ မင္းတုန္းမင္းသားနန္းတက္တဲ့အခါမွာ သီရိပ၀ရ မဟာသုဓမၼရာဇာဘြဲ႔နဲ႔ အိမ္ေရွ႔မင္းသားျဖစ္လာပါတယ္။ သာယာ၀တီမင္းနဲ႔ အေနာက္နန္းမေတာ္ မျမေလးတို႔က ေမြးတဲ့ ဖေအတူမေအကြဲ လိႈင္ျမိဳ႔စား သီရိသုျမတ္စြာ ရတနာေဒ၀ီ (လိႈင္ထိပ္ေခါင္တင္) နဲ႔ လက္ဆက္ခဲ့ပါတယ္။လိႈင္ထိပ္ေခါင္တင္-ရႈ။
ကေနာင္မင္းသားၾကီး
ကေနာင္မင္းသားဟာ မင္းတုန္းမင္းရဲ့ အားကိုးမႈရသလို ႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရးေတြမွာ ထူးထူးျခားျခား ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူ ျမန္မာမင္းသားတပါးျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ကမကထေၾကာင့္ မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္ ေခတ္မီစက္ရံုေတြေဆာက္၊ ႏုိင္ငံျခားပညာသင္ေတြ ေစလြတ္ျပီး နယ္ခ်ဲ့ရန္ကုိ ကာႏုိင္ဖို႔ ၾကိဳးပမ္းခဲ့သူလို႔ ထင္ရွားပါတယ္။
၁၈၆၆ ဇြန္လ ၁၈ ရက္ေန႔မွာ မႏၱေလးယာယီေျမနန္းေတာ္မွာ နန္းေတာ္သစ္ေဆာက္တာၾကီးၾကပ္ေနတုန္း တူေတာ္ ျမင္ကြန္းျမင္းခုန္တိုင္မင္းသား ၂ ပါးက ဦးေဆာင္ျပီး ဥပါယ္တံမ်ဥ္နဲ႔ လုပ္ၾကံတာေၾကာင့္ ကြယ္လြန္ခဲ့ပါတယ္။ ျမင္ကြန္းျမင္ခုန္တိုင္အေရး-ရႈ။
၁၈၆၇ မွာ မင္းတုန္းဘုရင္က လုပ္ၾကံျပီး ေသဆံုးသြားတဲ့ ယာယီနန္းေတာ္ကိုဖ်က္ျပီး ကေနာင္မင္းသားနဲ႔အတူ အလုပ္ၾကံခံရတဲ့ စကုမင္းသား။ ျပင္စည္မင္းသား၊ မလြန္မင္းသားတို႔ အေလာင္းေတြကို ဂူသြင္းျပီး ဂူနဲ႔ ႏွစ္ေတာင္ (၃ ေပခန္႔) အကြာမွာ စႏၵာမုနိရုပ္ပြားေတာ္ ထားျပီး ပူေဇာ္ခဲ့ပါတယ္။ စႏၵာမုနိေစတီ-ရႈ။
၁၉၈၈ စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာ ကေနာင္မင္းသားၾကီးရဲ့ အုတ္ဂူကို စႏၵာမုနိ ေစတိ၀င္းထဲက ေရြ႔ျပီး အခု မႏၱေလးေတာင္အသြား လမ္းဆံုမွာ အုတ္ဂူတည္ထားပါတယ္။
မႏၱေလးအဘိဓာန္ 